توانبخشی

معرفی توانبخشی شناختی

توانبخشی شناختی چیست ؟ منظور از توانبخشی شناختی کودکان برای بهبود عملکرد مغز چه می باشد ؟ رشته توانبخشی شناختی به چه اموری می پردازد؟  در اینجا سعی می کنیم به این دسته از سوالات شما پاسخ بدهیم.

اصطلاح توانبخشی شناختی شامل طیف وسیعی از روش های درمانی است که توسط متخصصین مختلف توانبخشی قابل اجراست بسیاری از متخصصین توانبخشی از جمله کاردرمانگران، فیزیوتراپیست ها و متخصصین آموزش استثنایی و عصب روانشناسان جهت ارتقا سطح عملکردهای شناختی مراجعین خود ، از رویکردهای توانبخشی شناختی بهره می گیرند.Re-habilis  به معنای توانبخشی بوده که از لحاظ معنایی می توان به طور ساده ” بازگرداندن تواناهایی های از دست رفته ” بیان کرد. این توانایی ها می تواند شامل اعمال فیزیکی روانی و اجتماعی که در اثر بیماری به وجود آمده است ، باشد. کارو در سال ۱۹۹۹ تعریفی  کاربردی از توانبخشی شناختی ارائه کرده است که توانبخشی شناختی شامل ارائه فعالیت های درمانی معطوف به عملکرد اسنت که هدف آنها تقویت و یا تثبیت مجدد الگوهای رفتاری پیشین و نیز الگوهای رفتاری جدید برای انجام فعالیت و یا ارائه مکانیزم های شناختی جهت جبران عملکردهای آسیب دیده سیستم های عصبی است.

در توانبخشی شناختی با ۲رویکرد عمده مواجه ایم

1. رویکرد جبران یا سازش
2. رویکرد درمان شناختی

باید توجه داشت که در عمل هیچ گاه جداسازی این دو رویکرد اتفاق نمی افتد و هم پوشانی این دو در درمان اجتناب ناپذیر است.

رویکرد اول رویکرد جبران یا تطبیق است.در این رویکرد هدف آن است تا با ایجاد تغییراتی در محیط عادات و دروش انجام کارها و نیز راهکارهای اجرایی محدودیت های فردی کنار گذاشته شود. امروزه به طور وسیع از روش های بازتوانی شناختی برای ارتقا سلامت استعداد یابی و افزایش عملکرد ورزشکاران ، مدیران، دانش آموزان و … در حیطه و در سنین مختلف استفاده می شود .روش های بازتوانی شناختی کمک می کند تا با کمک ابزارهای دقیق رایانه ایی با نقاط ضعف و قوت مغز خود به طور جامع آشنا شوید و با استفاده از ابزارهای نوین به تقویت کارکرد مغز بپردازید. در واقع مغز در این روش ها کاملا نقش فعال را دارد و به سمت خود تنظیمی هدایت می شود.

در میان نظریه ها ، مدل ها و چارچوب های متعددی که روی توانبخشی اثر گذار بوده اند ، احتمالا ۵ حیطه اهمیت خاصی دارند این پنج حیطه عبارت اند از:

• کارکرد شناختی
• هیجان ها
• تعاملات اجتماعی
• مسائل مربوط به رفتار
• مسائل مربوط به یادگیری

انواع آسیب های مغزی

در شرایطی مغز کارکرد طبیعی خود را از دست می دهد مانند زمانی که مغز رشد طبیعی نداشته مانند آن چیزی که  در بچه های بیش فعال ، اوتیسم مشاهده می کنیم .گاهی اوقات در اثر پیری مغز رو به زوال می رود.اختلالاتی مانند ام اس است که اساسا به قسمت های مختلف مغز آسیب وارد می شود و در واقع پیامد هایی رو در مغز به دنبال خواهد داشت.برخی مواقع در کشور ما سکته مغزی ، ضربات مغزی و تصادفات که سالانه در جاده ها کشته های فراوانی می دهد افراد بازمانده را دچار آسیب مغزی می کند . همه این موارد تاثیراتی بر عملکرد شناختی که همان کارکرد مغز است خواهد گذاشت.

برای آگاهی پیدا کردن از  توانبخشی بعد از سکته مغزی و توانبخشی شناختی در بیماران ام اس و توانبخشی شناختی بعد از آسیب سر که معمولا بعد از تصادف رخ می دهد کلیک کنید

هدف توانبخشی شناختی چیست؟

توانبخشی شناختی هدفش حفظ ارتقا و جبران است . مغز افرادی که به هر یک از روش های گفته شده آسیب دیده است باید به نقطه بهینه برگردند و یا برسند. برنامه توانبخشی باید موکول به ارتقای زندگی این افراد شود. اگر این امر در نظر گرفته نشود در این بازار تجارتی اقدامات توانبخشی تقلیل پیدا می کند و اقدامات کوچکی می شود که هر غیر متخصصی در آن ورود پیدا می کند.هر اقدام توانبخشی در بافت بزرگی دیده می شود که در واقع در این بافت فرد باید در چهار چوب خانواده و زندگی اجتماعی  و نیازهایش برنامه ایی برایش تدوین شود . وگرنه برنامه هایی  با اقدامات تک نسخه ایی برای هر فرد با یک اختلال نتیجه بخش نخواهد بود.هدف اصلی توانبخشی شناختی این است که به افراد ناتوان کمک کند به بالاترین سطح بهزیستی دست پیدا کنند ، مشکلاتشان را در زندگی روزمره کاهش دهد و بتوانند به محیط های مناسب خودشان بازگردند.