مرز
“ساعت 10 شب، درحالی که کلی مهمون داریم، همسایه ی طبقه پنجم اومده در خونه که از کم بودن فشار آب شکوه کنه؛ در پاسخ به واکنشم جهت توقف ادامه ی این مکالمه در زمان نامناسب، تعجب می کنه و شاکی میشه؛ عده ای هم باهاش همدل میشن و معتقدند عیبی نداره، همسایه ست دیگه!”
“سوار تاکسی میشم و کرایه ی تعریف شده برای دو نفر در صندلی عقب رو می پردازم، وسط راه یک زوج جوان میخوان سوار بشن، راننده فراموش کرده کرایه دو نفر رو از من گرفته، زمانی که اعتراض می کنم و مانع سوار شدن اون زوج میشم راننده شاکی میشه و با بی احترامی بهم عکس العمل نشون میده و معتقده چون مسافت کمی تا مقصد من مونده بود باید تحمل می کردم!”
“پسرم رو بردم آرایشگاه، هنوز تلفات کرونا زیاد بود و همه جا به رعایت پروتکل ها تأکید می شد، دقیقا سر ساعتی که توافق کرده بودیم رفتیم، دو نفر زودتر اومده بودند و بدون ماسک در مغازه منتظر نشسته بودند، درخواست کردم ماسک بزنند و یا تا پایان کار ما بیرون منتظر باشند، نه تنها از درخواستم عصبانی شده بودند بلکه تلاش می کردند به باورم مبنی بر رعایت پروتکل ها در شرایط موجود هم حمله کنند!”
“بارها شده با سوالاتی از طرف اقوام یا دوستان درباره ی زندگی خصوصیم، میزان حقوقم، زندگی زناشوییم و حتی تمایل به بچه دار شدن و موارد مشابه دیگه رو به رو بشم؛ هربار که واکنشم توقف ادامه ی مکالمه و مراقبتم از حریم خصوصیم بوده، با تعجب و دلخوری دیگران مواجه شدم!”
“موارد زیادی می شنوم از تماس کاری مدیران مافوق و یا همکاران در ساعات غیرکاری، روزهای تعطیل و حتی زمانی که افراد در مرخصی هستند اغلب مواقع کارمندان جرأت نمی کنند به این تماس ها جواب ندهند یا اعتراض کنند و اگر هم اعتراض کنند معمولاً با واکنش های شدیدی از عصبانیت و تحقیر مواجه میشن، انگار درخواست تعریف مشخصی از شرح وظایف و ساعت کاری یه جور تنبلی یا بی ادبی به نظر می رسه!”
حتماً که شما هم تجربیات مشابه زیادی از مرزشکنی و مرزگذری داشته اید. روابط دور و نزدیکی که نه تنها از مرز شخصی آدم عبور می کنند بلکه حتی این مرزشکنی را بخشی از عرف و حق طبیعی خودشان می دانند.
سؤال اصلی این است که این مرزشکنی ها چطور اتفاق می افتد؟
چطور می توانیم از خودمان در برابر این آسیب مراقبت کنیم؟
زمانی که شما در روابط با دیگران اصالت و شفافیت کافی نداشته باشید به راحتی می توانید مورد حمله ی مرزشکن ها قرار بگیرید. برای داشتن یک رابطه اصیل و شفاف لازم است از عزت نفس کافی برخوردار باشیم. یکی از نخستین کسانی که در تعریف عزت نفس و اهمیت مراقبت از مرزهای شخصی، نقش حائز اهمیتی دارد والدین یا مراقبین اولیه ما هستند. زمانی که والدین از نخستین روزهای حیات برای ما حق زندگی به عنوان یک موجود آزاد قائل باشند، مفهوم مرز من از دیگری به صورت درون روانی شکل می گیرد و می توانیم ضرورت وجود و اهمیت مراقبت از آنها را درک کنیم. والدینی که نمی توانند هویت کودکشان را به عنوان موجودی کاملاً متفاوت و مستقل از خودشان درک کنند به سادگی از مرزهای ابتدایی کودک عبور می کنند و حاصل این امر شکنندگی عزت نفس کودک در سال های آتی زندگی اش خواهد بود. این مرزشکنی در طی روند رشد و تحول کودک با وی باقی مانده و در فرایند فرزندپروری بدون مرز والدین مرتباً تقویت می گردد تا در نهایت به چرخه ای از تکرار درون روانی در فرد تبدیل می شود. چنین فردی هرگز متوجه شکستن مرزهایش در ارتباط با دیگران نمی شود، همان طور که بلاشک متوجه مرزهای دیگری در روابط بین فردی اش نیز نخواهد بود. تکرار این چرخه ی پر آسیب که با شکنندگی عزت نفس همراه است در زندگی روزمره می تواند به شکل های مختلف مورد سوءاستفاده قرار گرفتن و همچنین سوءاستفاده کردن از دیگران منجر شود که حاصل نهایی آن، رنج روانی حال از تجربه مجدد آسیبی است که به افسردگی و بیماری های روانی ختم خواهد شد.
#دکترای_علوم_اعصاب_و_رواندرمانگر_پویشی_تجربه_ای
#مرز